Na e maitauina o lau PC e fai si tuai lemu pe o ni uiga ese gaioiga o loʻo ola i tua? Ma oe ono ono paʻu'ū i le malware. Ae o faʻailoga e le o taimi uma e manino ai. O le mafuaʻaga lena ou te tuʻuina atu ai ni auala se lima e siaki ai pe ua e aʻafia i le malware.
O le mea moni, o le auala sili e iloa ai pe a iai sau malware o le faʻatautaia lea o se faiga lautele scan. Afai e sologa lelei mea uma, oe otometi lava ona faia lena mea ae faʻapea e te le faia. O a faʻailoga e faʻasino i mea leaga?
A faʻasolosolo lemu lau komepiuta i le po lava lenei, ono avea lea ma faʻailoga o loʻo i ai ni mea leaga i luga. Ae maise lava pe a faigofie apps pei o le calculator tatala lemu lemu.
Malware e mafai ona aveina le tele o mana komepiuta i tua, tuua lau komepiuta ma leai se polokalama faʻasoa mo au galuega. I aso nei, e mafai foi ona e faia lenei mea e ala i lau suʻesuʻega, mo se faʻataʻitaʻiga, e maina ai tupe siliva.
O lau suʻesuʻega e toe faʻafoʻi atu i seisi 'upega tafaʻilagi i taimi sili ona le masani ai. Mo se faʻataʻitaʻiga, e te tatalaina le Google, ma e te iʻuga i luga o se 'upega tafaʻilagi e te le iloa ma ni masini le iloa suʻesuʻe ma ituaiga uma o faʻasalalauga. Tusa lava foi, oe iloa o loʻo e mafatia i malware.
If oso oso oso mai luga o lau lau, tusa lava pe leai sau suʻesuʻe matala, e mafai ona e faʻapea o loʻo ia oe ni malware (poʻo se mea o le bloatware) i luga o lau PC. Ae, toe, o le faʻamoemoe ia maua tupe e ala i le kilikiina o tagata i luga o nei pop-ups ma lafoina i 'upega tafaʻilagi.
Pop-up e aliali mai i taimi uma ma faʻamataʻu faʻailoaina mai le saogalemu polokalama e te le iloa. Polokalama e faʻamalosia oe e faia nei gaioiga (aua a leai ...). O le fefe i taimi uma o se sili sili faʻaosofia e mafua ai tagata mafaufau itiiti. Tamoe a scan i Malwarebytes i se taimi vave e mafai ai pe a fai e faʻalavelaveina oe i nei ituaiga o feʻau.
Afai e te tau i ni gaioiga i lau faʻagaioiga galuega pule o mea e te le iloa e uiga i ai ma e le masani ona i ai, o lenei e ono avea ma faʻailoga o mea leaga. Saili i le Initaneti mo le igoa o sea gaioiga e iloa ai pe o se mea moni le manaʻomia.
E le gata i lea, o ia gaioiga e masani ona tamoʻe i taimi uma, tusa lava pe e te le o faʻaaogaina lau komepiuta. O le mea lea, afai e te maitauina le disk faʻagaioiga ma mea faapena peʻa leai se faʻasologa poʻo le faʻaleleia o gaioiga o loʻo ola, e lelei le siaki mo mea leaga.
Ua faafuaseʻi ona alia feʻau mai luga o le Twitter ma le Facebook mai lou igoa e te leʻi faʻailoaina. Ma o lea o se mea o loʻo tupu e le maalofia, ma e taua tele le faia o se mea e uiga i ai i se taimi vave na mafai ai ona o nei feʻau e mafua ai ona e aʻafia isi. Faʻafuaseʻi, e le o le tulaga o oe o malware i luga o lau PC; e mafai foi ona faapea o lau aufaasālalau tala teugatupe ua 'faigofie' ona gaoia.
Ole mea lava e tasi e faʻatatau i imeli feʻau ma isi fesoʻotaʻiga mea faigaluega. E faafuaseʻi ona maua e tagata ni imeli eseʻese poʻo ni feau i lou igoa? Atonu na osofaia oe, pe oe ono feagai ma mea leaga. O le mea na tupu, na matou tusia se tusitusiga muamua atu i luga o le 'mea e fai pe a fai o lau aufaasālalau ua gaoia. Ia mautinoa e faitau foi le tasi lena.
Nisi malware e mafua ai lau antivirus polokalama e taofi le galue, pe faʻapitoa polokalama mea faigaluega e le mafai ona utaina, faia le malware sili atu ona faigata ona iloa ma aveʻese. Afai e te maitauina o ia polokalama e le o sola saʻo, e sili ona lelei le saili mo se isi auala scanner e vaʻai pe oe feagai ma malware.
Peitaʻi, e le o taimi uma e aliali mai ai ni faʻailoga o lau komepiuta. O isi taimi e te le maitauina se mea. Ae afai e te masalomia malware, e lelei i taimi uma le scan lau komepiuta ma lau taimi nei scanner faaopoopo ma le sekone scanner mo se manatu lona lua, neʻi teʻi ua scanua afaina le ner i le malware.
Ua lelei, o lea ua e iloaina o loʻo ia te oe ni malware, o lea la se mea e mafai ona e faia e uiga i ai? Muamua, faʻapipiʻi le polokalama i se vave pei o le uila e puipui ai oe mai ia mea ma fesoasoani ia te oe e tiaʻi ese.
E tusa lava pe ua uma ona iai sau antivirus software i lau PC, e atamai le faʻaogaina o se meafaigaluega fou. Ua le mafai e lau polokalama tuai ona taofia le malware. A o'o loa le siama, e leai se isi mea e fai atu ai lau antivirus. O le mea lelei, e tatau ona e fa'agasolo lau polokalame fou i se si'osi'omaga e le mafai ona uta muamua le malware, pei ole Linux. Ae ui i lea, aʻo leʻi filifilia lena filifiliga, taumafai e faʻaulu i totonu Windows Safe Mode e vaai pe mafai ona e foia le siama siama iina.
Atonu o lau masini o loʻo i totonu o se gaogaosa o se mama faʻapipiʻiina na o lau filifiliga e toe faʻafoʻi mea i luga o le auala. Ma ia mautinoa ia e faia se faʻamau o au faila taua, pe a fai e mafai. Talosia, a maeʻa ona mulimulitaʻi i fautuaga i lenei tusitusiga, e le tau oʻo mai i lena mea!